Een record: 2022 is het zonnigste jaar ooit. Meeste zonuren in Den Helder
Meer zon, meer mooie stranddagen.© Foto ANP
2022 gaat de boeken in als het zonnigste jaar ooit gemeten. Dinsdag of woensdag tikken we de 2.100 zonuren aan, waarmee we nog ruim voor het einde van het kalenderjaar het record verbreken.
Het huidige record stamt uit 2003, toen 2099,5 zonuren gemeten werden. Bij een normaal verloop van de rest van het jaar stijgt het aantal zonuren in 2022 verder naar 2190, weet WeerOnline.
Ter vergelijking: in ons huidige klimaat schijnt de zon gemiddeld 1773 uur in een jaar; 2022 is dus goed voor een dik nieuw record. Het jaar 2018 had 2089 zonuren en verschuift daarmee naar een derde plaats.
Gemiddeld zitten er ongeveer 8.766 uur in een jaar. Dat betekent dat het in 2022 zo’n 25 procent van de tijd zonnig is (geweest): goed voor de vitamine D en de zonnepanelen. In het westen zijn er gemiddeld meer zonuren dan in het oosten van het land.
Het zonnigste station is Den Helder. Dat station mat tot dusver bijna 2.250 zonnige uren. Daarmee breken we nog een ander record, want niet eerder scheen de zon ergens in ons land meer dan 2.200 uur.
Brandspoor
Maar hoe wordt het aantal zonuren eigenlijk gemeten? Haast een eeuw lang gebeurde dat met de Campbell-Stokes zonneschijnmeter. Het concept was simpel: achter een glazen bol zat een papieren strook gespannen met indeling in uren.
De zon brandde in die papierstrook een brandspoor. Uit de lengte van dat brandspoor kon handmatig worden berekend hoelang de zon had geschenen. Deze methode had echter ook wat nadelen: de glazen bol moest altijd schoon blijven, omdat het anders voor afwijkingen kon zorgen.
In 1992 ging de KNMI over op een nieuw instrument: een pyranometer meet de hoeveelheid straling door middel van sensoren. Het schoonmaakprobleem is daarmee verleden tijd: een half glazen bolletje dient als kapje om de sensor tegen vocht te beschermen.
Het verpletterende record van 2022 komt mede dankzij de recordzonnige maanden maart en augustus. In maart scheen de zon 245 uur, tegen 141 uur normaal. Augustus telde 289 uur zonneschijn tegen 205 normaal.
Ook in de maanden februari, april, juni, juli, augustus en oktober was het bijzonder zonnig. Zij hebben allemaal een top-10-notering. Mei en september hadden ook meer zon dan gewoonlijk, maar vielen buiten de top-10. Alleen januari was een ’sombere’ maand.