De andere variant van de ziekte, ook wel de ’klassieke’ variant genoemd, kan worden overgebracht door voer waar dierlijke eiwitten in zitten die besmet zijn met de ziekte. Als de koe deze variant had gehad, betekende dat mogelijk dat er toch zulk (besmet) voedsel in omloop zou zijn, beaamt een woordvoerster van Wageningen Bioveterinary Research. Dan hadden veel mensen in contact kunnen komen met besmet vlees. Het geven van voer met materiaal van zoogdieren (’diermeel’) aan vee is verboden in Nederland.

Creutzfeldt-Jacob

De gekkenkoeienziekte heet officieel Boviene Spongiforme Encefalopathie (BSE). Mensen die vlees van een koe met BSE eten, kunnen daardoor de ziekte van Creutzfeldt-Jakob krijgen. Door die ziekte sterven hersencellen in hoog tempo af.

Volgens Wageningen Bioveterinary Research is de ziekte ’spontaan’ ontstaan in de 8-jarige koe. Dat komt bij oudere dieren wel vaker voor. Binnen de EU is deze variant van de ziekte sinds 2001 al 66 keer aangetroffen. Het is in Nederland het vierde geval.

Lees ook: Gekkekoeienziekte (BSE) aangetroffen bij koe in Zuid-Holland

Viroloog Ab Osterhaus zegt dat mensen zich geen zorgen hoeven te maken over de gekkekoeienziekte. Ook hoeven ze niet te stoppen met het eten van rundvlees, stelt hij. Osterhaus was vanaf eind jaren negentig voorzitter van het comité dat de Europese Unie adviseerde over de aanpak van BSE.

Die verspreidde zich toen vanuit het Verenigd Koninkrijk en leidde bij de mens tot een nieuwe variant van Creutzfeldt-Jakob. Door die ziekte sterven de hersencellen in hoog tempo af. Het is inmiddels bekend dat de variant die onlangs in Nederland bij een koe werd aangetroffen dus niet de variant is die vanuit het VK kwam.

Individueel en sporadisch geval

Of de ’spontane’ variant die de Nederlandse koe had besmettelijk is voor mensen, is volgens Osterhaus niet duidelijk. Maar, zo benadrukt hij, het gaat hier om een individueel en sporadisch geval. Wageningen University & Research liet woensdag weten dat ook nakomelingen van de koe, dieren die hetzelfde voer hebben gegeten en dieren die met het rund opgroeiden, worden opgespoord en gedood.

Door de strenge regels voor monitoring komen zieke dieren sowieso niet in de voedselketen terecht, aldus Osterhaus. In Nederland moeten veehouders, dierenartsen en slachterijen bij verschijnselen van de ziekte een melding maken, waarna het dier wordt onderzocht. Daarnaast moeten gestorven dieren die ouder dan 48 maanden waren, worden getest op BSE. Voor bepaalde geslachte dieren ligt die grens op 24 maanden.